Theo đó, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.Hồ Chí Minh là cơ quan chuyên môn thuộc UBND TP.Hồ Chí Minh, thực hiện chức năng tham mưu, giúp UBND Thành phố quản lý nhà nước về: đất đai; tài nguyên nước; tài nguyên khoáng sản, địa chất; môi trường; chất thải rắn; khí tượng thủy văn; biến đổi khí hậu; đo đạc và bản đồ, viễn thám; quản lý tổng hợp và thống nhất về biển và hải đảo; nông nghiệp; lâm nghiệp; diêm nghiệp; thủy sản; thủy lợi; phòng, chống thiên tai; phát triển nông thôn và các dịch vụ công thuộc phạm vi quản lý của Sở.

Sở Tài nguyên và Môi trường  có nhiệm vụ tham mưu và trình HĐND, UBND Thành phố văn văn bản liên quan ngành, lĩnh vực; chương trình, biện pháp tổ chức thực hiện các nhiệm vụ về lĩnh vực tài nguyên, môi trường và nông nghiệp trên địa bàn Thành phố trong phạm vi quản lý của Sở. Đồng thời, tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, quy hoạch, kế hoạch sau khi được phê duyệt; thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn, phổ biến, giáo dục, theo dõi thi hành pháp luật về các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước được giao.

Về đất đai, tổ chức lập, điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất; thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; theo dõi, kiểm tra việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt; thẩm định hồ sơ về giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất thuộc thẩm quyền theo quy định của pháp luật; tổ chức thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư theo thẩm quyền; giúp Chủ tịch UBND Thành phố thực hiện việc trưng dụng đất theo quy định;

Đồng thời, thực hiện việc đăng ký đất đai và tài sản gắn liền với đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo thẩm quyền và theo ủy quyền của UBND Thành phố, ký hợp đồng thuê đất; lập, quản lý, cập nhật và chỉnh lý hồ sơ địa chính đối với các tổ chức, cơ sở tôn giáo, tổ chức và cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài thực hiện dự án  đầu tư theo quy định; xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất trình UBND Thành phố quy định; lập bản đồ giá đất; theo dõi, đánh giá, kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất đai của địa phương theo quy định của pháp luật…

Về tài nguyên nước, lập và tổ chức thực hiện phương án khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước, phòng, chống, khắc phục hậu quả, tác hại do nước gây ra trong quy hoạch cấp tỉnh theo quy định của pháp luật; lập và thực hiện kế hoạch điều hòa, phân bổ tài nguyên nước, phục hồi nguồn nước bị ô nhiễm, cạn kiệt; giám sát các hoạt động khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước, phòng, chống và khắc phục hậu quả tác hại do nước gây ra; tổ chức xây dựng, quản lý và thực hiện việc quan trắc tài nguyên nước đối với mạng quan trắc tài nguyên nước của Thành phố; tổ chức quan trắc, dự báo, cảnh báo về hạn hán, xâm nhập mặn, ngập lụt, úng, số lượng, chất lượng nước; xây dựng, quản lý hệ thống giám sát hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước, hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu tài nguyên nước của Thành phố.

Đồng thời, tổ chức ứng phó, khắc phục sự cố ô nhiễm nguồn nước; theo dõi, phát hiện và tham gia giải quyết sự cố ô nhiễm nguồn nước liên quốc gia theo thẩm quyền; lập, quản lý hành lang bảo vệ nguồn nước, vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lây nước sinh hoạt; bảo đảm nguồn nước phục vụ cung cấp nước sinh hoạt trong trường hợp hạn hán, thiếu nước hoặc xảy ra sự cố ô nhiễm nguồn nước; tổng hợp tình hình khai thác, sử dụng nước, các nguồn thải vào nguồn nước trên địa bàn; lập danh mục các nguồn nước bị ô nhiễm, suy thoái, cạn kiệt…

Về tài nguyên khoáng sản, địa chất, khoanh định các khu vực cấm hoạt động khoáng sản, khu vực tạm thời cấm hoạt động khoáng sản; xác định các khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND Thành phố; đề xuất với UBND Thành phố các biện pháp bảo vệ khoáng sản chưa khai thác; lập kế hoạch và tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND Thành phố sau khi được phê duyệt; lập phương án thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản của Thành phố theo quy định; kịp thời phát hiện và báo cáo UBND Thành phố và Bộ chuyên ngành khi phát hiện có thông tin khoáng sản mới; thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND Thành phố; tiếp nhận, thẩm định hồ sơ cấp, gia hạn, thu hồi, trả lại giấy phép thăm dò khoáng sản, giấy phép khai thác khoáng sản; hồ sơ chuyển nhượng quyền thăm dò, quyền khai thác khoáng sản; hồ sơ trả lại một phần diện tích khu vực thăm dò, khai thác khoáng sản; đề án đóng cửa mỏ; hồ sơ đề nghị điều chỉnh giấy phép khai thác khoáng sản.

Về môi trường, xây dựng và hướng dẫn thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường trong sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, diêm nghiệp, thủy sản và hoạt động phát triển nông thôn tại địa phương; hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ bảo tồn và phát triển bền vững đa dạng sinh học trong nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản theo quy định của pháp luật; thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, phương án   cải tạo, phục hồi môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản thuộc thẩm quyền phê duyệt của UBND Thành phố theo quy định của pháp luật; đồng thời, quản lý, kiểm soát nguồn thải, nguồn ô nhiễm từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn theo quy định của pháp luật.

Chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan trong việc giải quyết các vấn đề môi trường liên ngành, liên thành phố Thủ Đức và quận, huyện trên địa bàn Thành phố và công tác khai thác bền vững tài nguyên thiên nhiên theo quy định của pháp luật;

Về quản lý chất thải rắn, thực hiện quản lý chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp, chất thải rắn y tế, chất thải rắn xây dựng, chất thải nguy hại, chất thải nhựa đại dương, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm nhựa sử dụng một lần, nhà vệ sinh công cộng, hoạt động nhập khẩu phế liệu và tái chế, thu gom, xử lý sản phẩm, bao bì của tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu theo quy định của pháp luật; tổ chức quản lý các khu liên hợp xử lý chất thải của Thành phố và thu phí đối với việc sử dụng các dịch vụ hạ tầng kỹ thuật trong khu liên hợp theo quy định.

Ban hành quy trình kỹ thuật, tiêu chuẩn chất lượng vệ sinh đô thị công tác quét dọn vệ sinh, thu gom, vận chuyển, vận hành trạm trung chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt; công tác nhặt, bảo quản, hỏa táng tử thi, cốt vô thừa nhận và các quy trình liên quan đến công tác vận hành thuộc lĩnh vực chất thải rắn để làm cơ sở tổ chức thực hiện cung ứng dịch vụ sự nghiệp công theo quy định pháp luật. Tổ chức xây dựng, thẩm định và trình UBND Thành phố ban hành và hướng dẫn, tổ chức thực hiện định mức kinh tế, kỹ thuật và đơn giá đối với công tác quét dọn vệ sinh đường phố, thu gom, vận chuyển và xử lý  chất thải rắn sinh hoạt; công tác nhặt, bảo quản, hỏa táng tử thi, cốt vô thừa nhận và các công tác khác thuộc lĩnh vực quản lý chất thải rắn theo quy định pháp luật. Điều phối khối lượng chất thải rắn sinh hoạt về các trạm trung chuyển, các cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Thành phố.

Theo dõi, kiểm tra, giám sát quá trình vận hành các dự án, nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường, chất thải nguy hại và các công trình liên quan đến chất thải rắn theo quy định, tiến độ, cam kết triển khai thực hiện của các chủ đầu tư; đề xuất xử lý vi phạm đối với các dự án, nhà máy vi phạm quy định tiến độ, cam kết đầu tư hoặc hợp đồng tiếp nhận, xử lý chất thải rắn.

Về khí tượng thủy văn, thẩm định các dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp công trình khí tượng, thủy văn chuyên dùng; thẩm định tiêu chuẩn kỹ thuật của công trình, thiết bị đo của công trình khí tượng thủy văn chuyên dùng, thiết bị quan trắc; phối hợp với các cơ quan, đơn vị ở trung ương và địa phương trong việc bảo vệ, giải quyết các vi phạm hành lang kỹ thuật công trình khí tượng thủy văn của trung ương trên địa bàn Thành phố; phát triển mạng lưới trạm quan trắc khí tượng thủy văn chuyên dùng phục vụ nhu cầu khai thác, sử dụng thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn trong phát triển kinh tế - xã hội và phòng, chống thiên tai ở Thành phố.

Về biến đổi khí hậu, xây dựng, tổ chức thực hiện Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu, Kế hoạch thực hiện Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu của Thành phố; thực hiện các nhiệm vụ trong chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, đề án, dự án về biến đổi khí hậu thuộc phạm vi quản lý; triển khai các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu; đánh giá tác động, tính dễ bị tổn thương, rủi ro, tổn thất và thiệt hại do biến đổi khí hậu; xây dựng các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn thuộc phạm vi quản lý; chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan hằng năm lập báo cáo về ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn Thành phố gửi Bộ chuyên ngành phục vụ xây dựng báo cáo quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu.

Về thủy lợi và phòng, chống thiên tai, tham mưu UBND Thành phố các nội dung về phê duyệt, công bố kết quả điều tra cơ bản thủy lợi, quy trình vận hành công trình thủy lợi thuộc phạm vi quản lý trên địa bàn Thành phố; quyết định giao tổ chức quản lý hoặc phân cấp quản lý công trình thủy lợi trên địa bàn Thành phố theo quy định của pháp luật; quy định cụ thể phạm vi vùng phụ cận, phương án cắm mốc chỉ giới phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi; phê duyệt hoặc phân cấp phê duyệt phương án bảo vệ đập, hồ chứa nước, công trình thủy lợi khác thuộc thẩm quyền quản lý trên địa bàn Thành phố; phương án huy động lực lượng, vật tư, phương tiện bảo vệ công trình thủy lợi khi xảy ra sự cố hoặc có nguy cơ xảy ra sự cố; quy mô thủy lợi nội đồng; kinh phí đầu tư xây dựng, quản lý, khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi…

Đồng thời, theo dõi, giám sát, quan trắc diễn biến bồi lắng, xói lở công trình thủy lợi; hướng dẫn, quản lý việc tổ chức thực hiện khai thác, sử dụng tổng hợp, tiết kiệm, an toàn, có hiệu quả nguồn nước từ các công trình thủy lợi; hướng dẫn, kiểm tra việc quản lý vận hành, điều tiết nguồn nước của các hệ thống công trình thủy lợi; thực hiện giải pháp bảo đảm trong thực hiện phòng, chống, khắc phục hậu quả hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, sa mạc hóa, ngập, úng trên địa bàn Thành phố; thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về cắm mốc chỉ giới phạm vi bảo vệ công trình đê điều; xây dựng kế hoạch, biện pháp thực hiện việc di dời công trình, nhà ở liên quan tới phạm vi bảo vệ công trình đê điều và bãi sông theo quy định; thực hiện các biện pháp bảo vệ, phòng chống sạt, lở lòng, bờ, bãi sông; tổ chức điều tra, đánh giá quan trắc, giám sát diễn biến dòng chảy, bồi lắng, xói lở lòng, bờ, bãi sông trên địa bàn Thành phố.

Nhiệm vụ về đo đạc và bản đồ, hướng dẫn, thẩm định nội dung công tác đo đạc và bản đồ trong các chương trình, đề án, dự án, nhiệm vụ có sử dụng ngân sách nhà nước do các sở, ngành, UBND thành phố Thủ Đức và quận, huyện thực hiện; xây dựng, quản lý, cập nhật và chia sẻ hạ tầng dữ liệu không gian địa lý quốc gia và cơ sở dữ liệu đo đạc và bản đồ thuộc phạm vi quản lý theo quy định của pháp luật; quản lý chất lượng sản phẩm đo đạc và bản đồ; quản lý việc lưu trữ, bảo mật, cung cấp, trao đổi, khai thác, sử dụng thông tin, dữ liệu, sản phẩm đo đạc và bản đồ thuộc phạm vi quản lý.

Về đo đạc và bản đồ viễn thám, tổ chức triển khai thực hiện các đề án, dự án về ứng dụng viễn thám trong điều tra cơ bản, quan trắc, giám sát tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu trong phạm vi quản lý; thực hiện thu nhận, lưu trữ, xử lý dữ liệu ảnh viễn thám; xây dựng, cập nhật, công bố siêu dữ liệu viễn thám thuộc phạm vi quản lý của địa phương; gửi bản sao dữ liệu và siêu dữ liệu ảnh viễn thám mua từ nước ngoài bằng nguồn ngân sách nhà nước cho Bộ chuyên ngành để tích hợp vào cơ sở dữ liệu ảnh viễn thám quốc gia theo quy định pháp luật; thực hiện các hoạt động bảo đảm hành lang an toàn kỹ thuật và bảo vệ các công trình hạ tầng thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám trên địa bàn theo quy định pháp luật.

Về thủy sản và quản lý tổng hợp tài nguyên và bảo vệ môi trường biển, hải đảo, tham mưu UBND Thành phố văn bản về thành lập khu bảo tồn biển; kế hoạch bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản trên địa bàn thành phố theo quy định; quyết định công nhận và giao quyền quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản tại khu vực thuộc địa bàn từ hai huyện trở lên; quyết định thành lập Quỹ bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản Thành phố; quy định bổ sung nghề, ngư cụ, khu vực cấm khai thác thủy sản chưa có tên trong danh mục theo quy định của pháp luật; hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản, sản lượng cho phép khai thác theo loài tại vùng ven bờ và vùng lộng thuộc phạm vi quản lý; tổ chức quản lý hoạt động thủy sản trên địa bàn; tổ chức sản xuất khai thác thủy sản; quản lý đối với khu bảo tồn biển, khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản tổ chức thực hiện điều tra, đánh giá nguồn lợi thủy sản và môi trường sống của loài thủy sản theo chuyên đề, nghề cá thương phẩm trên địa bàn Thành phố

Bên cạnh đó, Sở Tài nguyên và Môi trường có nhiệm vụ tham mưu UBND Thành phố ban hành các văn bản liên quan đến chiến lược, kế hoạch, chương trình, dự án và tổ chức thực hiện, kiểm tra các nhiệm vụ về trồng trọt, bảo vệ thực vật; về chăn nuôi, thú y; về lâm nghiệp; về phát triển nông thôn; về diêm nghiệp; về chế biến và phát triển thị trường nông sản, lâm sản, thủy sản và muối; về khuyến nông….

Cơ cấu tổ chức của Sở Tài nguyên và Môi trường gồm:

Các phòng, ban chuyên môn gồm: Văn phòng; Thanh tra; Phòng Kế hoạch - Tài chính; Phòng Pháp chế; Phòng Quản lý đầu tư; Phòng Khoa học và Công nghệ; Phòng Quản lý đất; Phòng Kinh tế đất; Phòng Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; Phòng Đo đạc, Bản đồ và Viễn thám; Phòng Quản lý chất thải rắn; Phòng Tài nguyên nước, Khoáng sản và Biển đảo; Phòng Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu.

Các Chi cục và tổ chức tương đương gồm: Chi cục Bảo vệ môi trường; Chi cục Kiểm lâm; Chi cục Thủy lợi; Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư (trên cơ sở tổ chức lại Chi cục Thủy sản); Chi cục Chăn nuôi và Thú y; Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật;  Chi cục Kinh tế hợp tác (trên cơ sở tổ chức lại Chi cục Phát triển nông thôn).

Các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc gồm Văn phòng đăng ký đất đai Thành phố; Trung tâm Phát triển quỹ đất; Trung tâm Kiểm định bản đồ và Tư vấn Tài nguyên - Môi trường; Trung tâm Đo đạc bản đồ; Ban Quản lý các khu liên hợp xử lý chất thải Thành phố; Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường; Trung tâm Công nghệ thông tin Tài nguyên và Môi trường; Quỹ Bảo vệ môi trường Thành phố; Trung tâm Khuyến nông và Ban Quản lý Rừng phòng hộ, đặc dụng. 

Sở Tài nguyên và Môi trường có tên giao dịch bằng tiếng Anh là Department of Natural Resources and Environment of Ho Chi Minh City (viết tắt là DONRE HCMC).

Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/03/2025.

Bảo Ninh