Cùng tham dự có nguyên Chủ tịch UBND Thành phố, Chủ tịch Hội đồng Khoa học của Viện Nghiên cứu Kinh tế - Xã hội thuộc Trường Đại học Sài Gòn Nguyễn Thành Phong cùng nguyên lãnh đạo Sở Ngoại vụ các thời kỳ, các chuyên gia, các học giả trong lĩnh vực ngoại giao.  

Hội thảo gồm ba phiên chuyên đề: Phiên thứ nhất nhìn lại chặng đường 50 năm với những đóng góp nổi bật của thành phố đối với công tác đối ngoại của cả nước. Phiên thứ hai tập trung thảo luận về chiến lược đối ngoại trong kỷ nguyên mới (2025-2045), đặt trong bối cảnh các xu hướng lớn như chuyển đổi số, phát triển xanh và an ninh phi truyền thống. Phiên thứ ba là không gian trao đổi học thuật cởi mở, với những ý kiến phản biện sắc sảo từ các chuyên gia, nguyên lãnh đạo, nhằm đề xuất các giải pháp cụ thể, thiết thực để Thành phố triển khai hiệu quả công tác đối ngoại địa phương trong giai đoạn tới.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Võ Văn Hoan nhấn mạnh, Hội thảo là dịp để nhìn lại chặng đường 50 năm triển khai đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước tại TP.Hồ Chí Minh, một địa phương năng động, sáng tạo và luôn đi đầu trong công tác đối ngoại.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Võ Văn Hoan ghi nhận và biểu dương những đóng góp quan trọng, bền bỉ của Sở Ngoại vụ Thành phố trong suốt thời gian qua. Ngay sau khi giải phóng, Thành phố đã lập Sở Ngoại vụ và năm 1985, khi cả nước còn đang trong thời kỳ bao cấp, Thành phố đã mạnh dạn đón đoàn gần 70 doanh nhân Hoa Kỳ đến tìm hiểu môi trường đầu tư. Đây là một sự kiện mang tính mở đường, biểu tượng được cho tư duy đối ngoại đổi mới, chủ động, dám nghĩ, dám làm của Thành phố.

Hiện nay, sau gần 50 năm phát triển, TP.Hồ Chí Minh đã thiết lập quan hệ hữu nghị hợp tác với 58 địa phương trên thế giới và là thành viên tích cực của nhiều tổ chức quốc tế. Đặc biệt trong giai đoạn đổi mới, từ năm 1986 đến nay Thành phố đã thể hiện vai trò cánh chim đầu đàn trong triển khai đường lối đối thoại của Đảng ở cấp địa phương; từ việc thử nghiệm các mô hình kinh tế đối ngoại đầu tiên đến những bước đi vững chắc trong việc hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, tổ chức các diễn đàn quốc tế, phát triển các mô hình ngoại giao đa tầng; kết hợp hài hòa giữa ngoại giao Đảng, ngoại giao Nhà nước và ngoại giao Nhân dân.

Đối ngoại ngày càng trở thành trụ cột quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội, góp phần đưa Thành phố trở thành trung tâm giao lưu quốc tế, kết nối các nguồn lực tri thức, công nghệ, đầu tư, văn hóa, đặc biệt các mô hình hợp tác cấp địa phương với các đối tác như Viêng Chăn (Lào), Busan (Hàn Quốc), Osaca (Nhật Bản)…. đã chứng minh cho tầm vóc và chiều sâu của quan hệ ngoại giao địa phương đúng như tinh thần ngoại giao vì phát triển bền vững mà Thành phố đang tiến tới.

Giai đoạn 2025 – 2045 với nhiều thời cơ nhưng cũng không ít thách thức, TP.Hồ Chí Minh đặt mục tiêu trở thành trung tâm tài chính, đổi mới sáng tạo hàng đầu của khu vực Đông Nam Á. Thành phố đã xác định, công tác đối ngoại phải được nâng tầm triển khai một cách chủ động, hiệu quả, sáng tạo và mang bản sắc riêng của Thành phố.

Theo Phó Chủ tịch UBND Thành phố Võ Văn Hoan, Thành phố đã ban hành chiến lược nâng tầm công tác đối thoại đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2045 với các định hướng lớn, cụ thể đối ngoại là phục vụ cho phát triển bền vững; đối ngoại phải thích với xu thế toàn cầu; đối ngoại phải tạo ra giá trị mới, đưa thành phố trở thành nơi hội tụ các sáng kiến quốc tế, nơi gặp gỡ các đô thị sáng tạo, nơi lan tỏa tư duy mở và hình ảnh văn hóa Việt Nam.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Võ Văn Hoan mong muốn, Hội thảo sẽ nhận được nhiều ý kiến góp ý, đề xuất từ các chuyên gia, cũng của lãnh đạo Thành phố, lãnh đạo Sở Ngoại vụ các thời kỳ nhằm đề xuất các giải pháp cụ thể, thiết thực để Thành phố triển khai hiệu quả công tác đối ngoại địa phương trong giai đoạn mới. Đồng thời, qua Hội thảo sẽ tổng kết được những bài học quý báu từ thực tiễn 50 năm qua, mở ra tầm nhìn chiến lược, xác định rõ động lực mới, mô hình hợp tác mới, cơ chế phối hợp mới cho TP.Hồ Chí Minh trong hành trình hội nhập quốc tế ở tầm cao mới.

Thành phố mong muốn sẽ nhận được đóng góp, các ý tưởng, các kiến nghị về giải pháp, về chính sách cụ thể để Thành phố phát huy vai trò là đầu tàu đối ngoại của cả nước, là trung tâm giao lưu quốc tế năng động, hiệu quả và có thương hiệu tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Võ Văn Hoan khẳng định, công tác đối ngoại góp phần nâng cao vị thế và hình ảnh của TP.Hồ Chí Minh trên trường quốc tế. “Hội thảo hôm nay cũng là dịp để chúng ta gặp gỡ và tri ân các thế hệ làm công tác đối ngoại của Thành phố, những người đã âm thầm, bền bỉ, kiên định đưa hình ảnh TP.Hồ Chí Minh ra thế giới và đưa thế giới gần hơn với TP.Hồ Chí Minh, Thành phố mang tên Bác. Đó là những viên gạch nhỏ nhưng rất bền vững góp phần xây dựng một nền móng cho công tác đối ngoại của TP.Hồ Chí Minh văn minh, hiện đại và nghĩa tình” - Phó Chủ tịch UBND Thành phố Võ Văn Hoan nhấn mạnh.

Tại hội thảo, Tiến sĩ Đào Minh Hồng, Trưởng Khoa Quan hệ Quốc tế tại Trường Đại học Kinh tế - Tài chính TP.Hồ Chí Minh nhận định, TP.Hồ Chí Minh có vai trò đặc biệt trong việc định hướng hội nhập quốc tế, định hướng trong vai trò là “phòng thí nghiệm chính sách” về đối ngoại, góp phần định hình khung pháp lý và cơ chế điều hành, tạo “cú huých” cho các địa phương khác tham gia hội nhập, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế thúc đẩy hoàn thiện chính sách đối ngoại và hội nhập kinh tế… góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Chủ tịch Hội đồng Khoa học của Viện Nghiên cứu Kinh tế - Xã hội thuộc Trường Đại học Sài Gòn Nguyễn Thành Phong khẳng định, công tác đối ngoại không chỉ là công cụ để mở rộng quan hệ quốc tế mà còn trở thành một trụ cột chiến lược, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển bền vững của TP.Hồ Chí Minh. Do vậy, trong thời gian tới, Thành phố cần tiếp tục đẩy mạnh ngoại giao chính trị, kinh tế, văn hóa và tận dụng tối đa các cơ hội từ quá trình hội nhập quốc tế để phát triển nhanh hơn. Ông Nguyễn Thành Phong cũng lưu ý, công tác đối ngoại của Thành phố phải xứng tầm với vai trò và tiềm năng của Thành phố, chủ động hơn, sáng tạo hơn, và “dẫn dắt” hơn, nhất là cả nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới như hiện nay.

Nguyên Phó Trưởng Ban Đối ngoại Thành ủy, Nguyên Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị TP.Hồ Chí Minh Dương Đình Bá chia sẻ, 50 năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy và UBND Thành phố, Sở Ngoại vụ và các cơ quan có liên quan, hoạt động đối ngoại nhân dân của Thành phố đã có những đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp bảo vệ, xây dựng, phát triển kinh tế, xã hội của Thành phố mang tên Bác. Noi gương Chủ tịch Hồ Chí Minh, người thầy vĩ đại của nền ngoại giao Việt Nam, cùng với sự phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ giữa đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân sẽ phát huy mạnh mẽ vai trò của ngoại giao, góp phần xứng đáng vào công cuộc phát triển đất nước và đưa vị thế của Việt Nam ngày càng nâng cao.

Tại Hội thảo, Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Thành phố đã phân tích những thành quả phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của Thành phố, từ đó đề xuất xây dựng các chính sách phát triển kinh tế, xã hội và đối ngoại phù hợp với với xu thế phát triển và hội nhập.

Nhiều ý kiến tại Hội thảo cũng đã đề cập về những thành tựu của công tác đối ngoại của TP.Hồ Chí Minh trong hơn 50 năm qua; đồng thời, trao đổi đề xuất những giải pháp, định hướng chiến lược của ngành ngoại giao, góp phần vào sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của Thành phố trong giai đoạn hiện nay.

Phát biểu tổng kết Hội thảo, Quyền Giám đốc Sở Ngoại vụ TP.Hồ Chí Minh Phạm Dứt Điểm cho rằng, những tham luận sâu sắc và các ý kiến thảo luận đa chiều đã cho thấy công tác đối ngoại luôn là một bộ phận hữu cơ, đóng góp thiết thực và không thể thiếu vào sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển TP.Hồ Chí Minh trong suốt nửa thế kỷ qua, từ thời kỳ đổi mới, mở cửa hội nhập đến giai đoạn chủ động vươn ra toàn cầu.

Bảo Ninh