Nhiều chuyên gia, doanh nghiệp tham gia Diễn đàn CEO 2025 thảo luận, đã đưa ra nhiều giải pháp thiết thực để phát triển kinh tế tư nhân theo Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân với quan điểm chính là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, ổn định, an toàn, dễ thực thi, chi phí thấp, đạt chuẩn quốc tế, bảo đảm khả năng cạnh tranh khu vực, toàn cầu.

Phát biểu khai mạc tại diễn đàn, Giám đốc Sở Công thương TP.Hồ Chí Minh Bùi Tá Hoàng Vũ nhìn nhận sự kiện này không phải cú hích hay chìa khóa, nhưng sẽ là diễn đàn quan trọng để bàn những vấn đề sát sườn của đất nước, của Thành phố.

Giám đốc Sở Công thương Thành phố chia sẻ, ngay khi có sự thay đổi chính sách của Hoa Kỳ, Sở Công thương cũng gặp gỡ doanh nghiệp, chủ trì lắng nghe, xác định thị trường xuất khẩu với doanh nghiệp TPHCM là quan trọng. Chúng ta dù chỉ xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ khoảng 10% trong tổng kim ngạch xuất khẩu, nhưng Thành phố luôn xác định đây là thị trường quan trọng do tính dẫn dắt hành vi tiêu dùng và chuỗi cung ứng toàn cầu. Do đó rất cần trở bộ mang tính thời sự và những điều chỉnh mang tính chiến lược, lâu dài.

Ông Bùi Tá Hoàng Vũ gợi mở các doanh nghiệp tìm cách phát huy các FTA (Hiệp định thương mại tự do). Ông nhìn nhận chúng ta thực sự chưa tận dụng hết các lợi thế này. Từ góc độ quản lý nhà nước, ông mong các doanh nghiệp tiếp tục phát huy các lợi thế từ các hiệp định này và tham mưu trở lại, để có chính sách tốt hơn.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố cho biết, trật tự thế giới đã hình thành nên chuỗi cung ứng toàn cầu chặt chẽ. Trong đó, Trung Quốc nổi lên như một đối trọng với Hoa Kỳ. Trung Quốc có xu hướng phát triển vượt Hoa Kỳ dựa trên nền tảng sản xuất quy mô và cạnh tranh. Hoa Kỳ sụt giảm mạnh về sản xuất công nghiệp (dịch vụ 78%; công nghiệp 12% GDP), nhập siêu lớn, một xã hội tiêu dùng.

Đối với Việt Nam, trong quý I/2025, bức tranh kinh tế có vẻ khả quan. Tốc độ tăng GDP quý I-2025 đạt 6,93% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng cao nhất của quý I giai đoạn 2020-2025. Tuy vậy, sản xuất và xuất khẩu đang tiềm ẩn rủi ro, khi Việt Nam xuất siêu sang Hoa Kỳ, nhưng nhập siêu từ Trung Quốc.

Ngoài ra, sự chênh lệch lớn giữa khu vực doanh nghiệp và doanh nghiệp nội địa trong suốt những năm gần đây. Sự phụ thuộc FDI khiến xuất khẩu thiếu tự chủ, doanh nghiệp nội địa cần được nâng sức chống chịu trước thuế đối ứng. Việt Nam đang đối mặt với áp lực không chỉ về thuế đối ứng mà còn có các yếu tố địa chính trị, trong bối cảnh thương mại lệch pha, nghi ngờ trung chuyển và cạnh tranh từ các quốc gia khác; thâm hụt thương mại lớn với Hoa Kỳ dễ gây áp lực chính trị – thương mại; biến động tỷ giá, hàng giả và vi phạm sở hữu trí tuệ ảnh hưởng niềm tin thị trường.

Thảo luận về chủ đề tăng cường năng lực cạnh tranh trong xuất khẩu, bà Lý Kim Chi, Chủ tịch Hội Lương thực Thực phẩm TP.Hồ Chí Minh (LTTP), cho biết vấn đề đang tác động rất lớn là chính sách thuế quan và bảo hộ của các nước. Trong tình hình hiện nay, ngành LTTP không chỉ là một ngành kinh tế, mà còn là trách nhiệm xã hội, là lá chắn mềm của nền kinh tế để giữ nền sản xuất, việc làm, chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp

Bà Lý Kim Chi đưa ra 4 nhóm giải pháp trọng tâm về tái định vị thị trường xuất khẩu mà thuế quan đang ảnh hưởng rất nhiều. Đa phần doanh nghiệp vừa và nhỏ vừa tìm được một thị trường như Hoa Kỳ để xuất hàng qua. Với họ, như vậy là đủ nên chưa có tư duy phải tìm thêm các thị trường khác. Bà Lý Kim Chi cho rằng, các doanh nghiệp phải thoát khỏi việc chỉ có 1 đến 2 thị trường vì khi có vấn đề xảy ra sẽ gặp khó khăn.

Nêu ý kiến tại diễn đàn, ông Lê Trường Sơn, Phó Tổng Giám đốc Saigon Co.op, cho rằng: Nhà nước cần có sự hỗ trợ về chính sách cho hợp tác xã nhiều hơn nữa. Saigon Co.op luôn ý thức sâu sắc về vai trò tiên phong trong việc kết nối hàng Việt với thị trường nội địa. Chính vì vậy, luôn ưu tiên hàng Việt trong cơ cấu kinh doanh, khoảng 95% hàng hóa trong hệ thống là hàng Việt Nam, với ưu tiên dành cho sản phẩm chất lượng cao, có thương hiệu, sản phẩm OCOP và đặc sản vùng miền.

Thị trường bán lẻ nội địa Việt Nam hiện có quy mô khoảng 180 tỷ USD và dự báo sẽ chạm mốc 350 tỷ USD vào cuối năm 2025, không chỉ mở ra cơ hội lớn cho các nhà bán lẻ mà còn là thời điểm quan trọng để hàng Việt khẳng định vị thế ngay tại thị trường trong nước. Tuy nhiên, sức ép từ hàng ngoại nhập đang gia tăng nhanh chóng. Sự bùng nổ của hàng giá rẻ ngoại nhập với mẫu mã đa dạng, giá thành cạnh tranh và hệ thống phân phối xuyên biên giới đang đặt ra thách thức không nhỏ cho hàng Việt.

Để giữ vững “sân nhà” và nâng cao năng lực cạnh tranh, các doanh nghiệp nội địa cần tăng tốc đổi mới công nghệ, đầu tư chất lượng sản phẩm và mở rộng kênh phân phối hiện đại, đồng thời tận dụng sức mạnh tiêu dùng nội địa để tạo đà phát triển bền vững.

Saigon Co.op định hướng tập trung các giải pháp để giúp hàng hóa của doanh nghiệp trong nước ngày càng phát triển, tiếp tục xuất hiện trên các kệ hàng của hệ thống phân phối, duy trì tỷ lệ khoảng 95% hàng hóa nội địa. Áp lực sắp tới hàng hóa ngoại nhập vào sẽ rất lớn, khi 1% hàng Việt giảm xuống đồng nghĩa doanh nghiệp trong nước gặp khó khăn.

Bên cạnh đó, Saigon Co.op sẽ tăng cường liên kết vùng, thắt chặt mối quan hệ giữa nhà sản xuất, nhà phân phối, để từ đó đưa hàng vào chuỗi cung ứng, phân định vùng nào sản xuất hàng gì. Tăng cường đầu tư và áp dụng các giải pháp công nghệ, số hóa, chuyển đổi công nghệ…, đưa hàng hóa tiếp cận đúng nhu cầu khách hàng.

Tương tự, ông Lê Duy Cường, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Mỹ phẩm Sài Gòn SCC cho biết, người tiêu dùng hiện tại, nhất là giới trẻ, thay đổi nhiều và rất khác so với truyền thống, đặc biệt là trải nghiệm cá nhân hóa. Người tiêu dùng trẻ rất thông minh, quan tâm sự minh bạch trong tuyên bố chất lượng, thương hiệu tốt, thân thiện bền vững. Người tiêu dùng sẽ căn cứ vào những tiêu chí đó để quyết định mua sắm, chứ không cần biết là doanh nghiệp trong hay ngoài nước. Vì thế, doanh nghiệp nhìn vào người tiêu dùng là chính, chinh phục trái tim của người tiêu dùng chứ không cần đặt nặng về đối thủ.

Ông Lê Duy Cường nhấn mạnh, doanh nghiệp Việt phải hiểu người tiêu dùng Việt thay vì để các thương hiệu nước ngoài hiểu người tiêu dùng và tiếp cận đến từng cá nhân. SCC đã chạm được trái tim của người tiêu dùng nhờ chất lượng và nhờ chạm vào tự tôn dân tộc, nhấn mạnh vào bản sắc văn hóa của người Việt Nam. Các kênh truyền thống và hiện đại phải được kết hợp với nhau một cách hài hòa, hiệu quả. Chúng ta đi theo người tiêu dùng chứ không phân mảnh, phát triển công nghệ thông tin để doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể tự tin chiếm được trái tim của người tiêu dùng, không e ngại trước các ông lớn nước ngoài.

Hà Trang